Niezależnie od sytuacji, w której cały przemysł próbuje minimalizować skutki ekonomiczne związane z epidemią COVID-19, a także stara się przewidzieć i przygotować do post-pandemicznej rzeczywistości ekonomicznej, nasza branża producentów urządzeń wentylacyjnych, chłodniczych i pomp ciepła stoi przed dodatkowymi wyzwaniami.
Wprowadzane stopniowo od kilku lat różne europejskie programy mające na celu przeciwdziałanie emisji gazów cieplarnianych i budowanie gospodarki opartej na zrównoważonym rozwoju, w znaczący sposób wpłynęły na nasze plany rozwojowe dotyczące poszczególnych grup urządzeń i stosowane technologie. Jednak w roku 2020 i 2021 stajemy przed największym dotychczas wyzwaniem, na które składają się cztery główne zdarzenia mające miejsce w tym samym czasie.
- Wycofanie dotychczasowych klas energetycznych przez Eurovent
Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/2281 w sprawie ekoprojektu wraz z podziałem na grupy produktów LOT wprowadzone w 2018 ustanowiło nowy zestaw wskaźników do wyznaczenia efektywności energetycznej urządzeń. Przez pewien okres, równolegle funkcjonowały również stare wskaźniki, do których cała branża była przyzwyczajona, aż w końcu Eurovent oficjalnie ogłosił wycofanie dotychczasowych klas energetycznych certyfikowanych wcześniej agregatów chłodniczych i pomp ciepła. Dotychczasowe klasy energetyczne bazowały na nominalnej szczytowej wydajności urządzenia. Nowe klasy wprowadzone przez Ekoprojekt, oparte są o sezonowe wskaźniki efektywności (SEER/SCOP).
Co oznacza efektywność sezonowa?
Efektywność sezonowa określa sprawność energetyczną urządzeń grzewczych i chłodzących w przedziale jednego roku, uwzględniając zróżnicowane w tym okresie zapotrzebowanie oraz zmienne temperatury otoczenia (źródła ciepła). Obliczenia prowadzone są zgodnie z metodologią podaną w normie EN 14825, gdzie określono temperatury i warunki do obliczeń sprawności dla częściowego obciążenia. Dzięki temu wyznaczana jest efektywność sezonowa na podstawie całorocznej wydajności urządzenia, a nie tylko jednostkowy test przy pełnym obciążeniu, znany jako efektywność nominalna.
Łatwiej porównamy różne technologie grzewcze
W grupie urządzeń Lot 21 wprowadzono również nową miarę sprawności sezonowej określoną jako ETA lub ŋs, h i ŋs, c. Jest to wartość wskaźnika sezonowej efektywności (SCOP) lub sezonowej efektywności energetycznej (SEER) podzielona przez współczynnik konwersji energii pierwotnej i pomniejszona o negatywny bilans energetyczny dodatkowych urządzeń, np. grzałek elektrycznych i pomp. W rzeczywistości ETA pozwala porównać ze sobą różne technologie wytwarzania ciepła, takie jak pompy ciepła, nagrzewnice elektryczne i kotły. Wszystkie z nich używają określonej ilości energii pierwotnej, np. energii elektrycznej.
Podsumowując, wyznaczone wskaźniki SEER/SCOP zestawiane są z poborem energii pierwotnej, z uwzględnieniem dodatkowych strat/zużycia energii przez grzałki elektryczne, pompy itp.
- Drugi etap wdrożenia Rozporządzenia dotyczącego Ekoprojektu wchodzi w życie w styczniu 2021
Następny etap (Tier 2) wdrażania Rozporządzenia Komisji (UE) 2016/2281 oraz ENER LOT 21 w sprawie wymagań dla Ekoprojektu wchodzi w życie 1 stycznia 2021. Dostępne dzisiaj na rynku agregaty chłodnicze i pompy ciepła spełniają wymagania Tier 1 Rozporządzenia dla Ekoprojektu obowiązującego od stycznia 2018 roku. Od stycznia 2021 roku urządzenia muszą spełniać nowe podwyższone progi minimalnej efektywności sezonowej, aby uzyskać oznaczenie CE, i aby mogły one być dostarczane na terytorium UE.
"Około 40% urządzeń chłodzonych wodą i 65% urządzeń chłodzonych powietrzem, które dostępne są obecnie na rynku, nie spełnia tych wymagań"
Do pełnego zrozumienia problemu, oraz wpływu tych zmian na rynek trzeba sobie uzmysłowić, że zgodnie z wymaganiami Tier 2, prawie 40% urządzeń chłodzonych wodą i 65% urządzeń chłodzonych powietrzem, które w tej chwili znajdują się na rynku, nie będzie mogło być sprzedawane od 1 stycznia 2021. Tym samy wszystkie inwestycje zaprojektowane i skalkulowane w oparciu o specyfikację urządzeń zgodnych z Tier 1, wymagają dostarczenia tych urządzenia do końca grudnia 2020. W innym przypadku niezbędne będzie przeprojektowanie inwestycji dla nowych wymagań Tier 2. Urządzenia zgodne z nowymi wymaganiami, w zależności od typu, wydajności i konstrukcji mogą mieć znaczący wpływ na koszt inwestycji - będzie to nie tylko cena samych urządzeń, ale również koszt przeprojektowania i dopasowania instalacji na ich potrzeby.
- Kolejne ograniczenie w zakresie F-Gazów
Pierwszy znaczący krok w kierunku ograniczenia emisji ekwiwalentu CO2 przez czynniki chłodnicze wykonano w 2018 roku, obniżając go o 35% w stosunku do wartości bazowej (emisja CO2 w 2015). W głównej mierze ograniczenia te dotyczyły przemysłu urządzeń chłodniczych i klimatyzatorów dla budownictwa mieszkaniowego, w mniejszym stopniu dotknęły rynek agregatów chłodniczych i pomp ciepła dla przemysłu i użyteczności publicznej.
W 2021 roku czeka nas następna redukcja emisji o kolejne 31% w stosunku do roku 2018, i wynosząca -55% w stosunku do wartości bazowej. Ponieważ urządzenia chłodnicze i urządzenia dla "mieszkaniówki" już w znacznym stopniu przeszły transformację, w przyszłym roku nowe ograniczenie bardziej odczuje rynek agregatów chłodniczych/pomp ciepła dla przemysłu i budynków komercyjnych. W rezultacie zamiast wybierać spośród 2-3 różnych czynników chłodniczych, tak jak w 2015 roku, będziemy mieli 10 czynników chłodniczych o różnych właściwościach, przeznaczonych do różnych zastosowań. Jednocześnie wszystkie nowo dostarczane produkty oprócz nowych wymagań Ekoprojektu muszą również uwzględniać wymagania przepisów F-Gazowych.
- Opóźnienia w pracach rozwojowych spowodowane COVID-19
Wybuch epidemii opóźnił naturalny proces wdrażania nowych rozwiązań w stosunku do nadchodzących zmian w przepisach. Prace rozwojowe, testy, homologacje, a także opracowania projektowe (od podstawowych rozwiązań po prace budowlane) są opóźnione na skutek ograniczeń wprowadzanych w życiu publicznym.
Zadanie i rozwiązanie
Ilość wszystkich jednoczesnych zmian i wyzwań, przed którymi stanęliśmy, może być w oczywisty sposób kłopotliwa i trudna do opanowania, zarówno w kręgach projektantów, inżynierów, wykonawców, inwestorów, jak i samych użytkowników. Co jest teraz aktualne, a co nie, i jakie ostatecznie wymagania mają spełnić urządzenia w mojej inwestycji?
Swegon uważnie śledził i podążał za zmianami, jest więc gotowy aby pomóc i wesprzeć wszystkich zainteresowanych w zrozumieniu nowych przepisów.
Wystarczy, że skontaktujesz się z nami, a nasi wykwalifikowani doradcy techniczno-handlowi podpowiedzą w kwestii wyboru najlepszego rozwiązania dla Twojego projektu zarówno dla krótko-, jak i długoterminowej realizacji.
