Wraz z opublikowaniem ostatniego raportu IPCC, jak również z gwałtownie rosnącymi cenami energii, coraz więcej osób bardzo szybko uświadomiło sobie niepokojącą sytuację, w jakiej obecnie znajduje się cały świat. Zmiany klimatyczne wpływają na każdy zakątek naszej planety. Jeżeli nie uda nam się zmniejszyć emisji gazów cieplarnianych oraz naszej zależności od ropy i gazu, nadejdą jeszcze bardziej dotkliwe skutki dla środowiska. Podejmowanych jest wiele inicjatyw mających na celu poprawienie tej sytuacji, ale zazwyczaj pomija się jeden z najbardziej energochłonnych sektorów - nasze budynki.
Łącznie sektory budynków i konstrukcji budowlanych odpowiadają za 40% całkowitego globalnego zużycia energii końcowej, oraz za 33% emisji gazów cieplarnianych (www.unep.org). Jednak pomimo to, w dalszym ciągu poświęca się im mniej uwagi w debacie ogólnej, w porównaniu z innymi sektorami, takimi jak transport czy przemysł. W rzeczywistości istnieje ogromny potencjał poprawy efektywności energetycznej naszych zasobów budowlanych, i nie wymaga to żadnych nietypowych rozwiązań rodem z science fiction. Możemy osiągnąć to przy wykorzystaniu technologii, które już mamy do dyspozycji, i które istnieją na rynku.
Wyobraź sobie, że spotykasz właściciela samochodu, który przez cały czas pozwala silnikowi pracować na pełnych obrotach, i który reguluje prędkość wciskając hamulce, zamiast po prostu dodawać silnikowi tyle paliwa, ile potrzeba. Wydawałoby się to kompletnym szaleństwem, ale w rzeczywistości jest to bardzo podobne do tego co widzimy na co dzień, kiedy otwieramy okna w budynkach, podczas gdy system wentylacji i ogrzewania działa na pełnych obrotach.
Straty energii są ogromne, ale istnieje kilka sposobów na ich natychmiastowe zmniejszenie:
- Odzyskiwanie ciepła i chłodu - wentylacja z odzyskiem poprzez wymienniki ciepła pozwala zaoszczędzić do 90% energii, którą tracimy, gdy otwieramy okno, aby przewietrzyć pomieszczenie.
- Optymalizacja systemu - inteligentne funkcje, które analizują zapotrzebowanie w budynku i zapewniają, że wentylujemy, ogrzewamy i chłodzimy tylko tyle, ile jest potrzebne, co może zaoszczędzić do 80% energii wentylatorów i 40% energii cieplnej.
- Inteligentne funkcje sterowania, które optymalizują produkcję ogrzewania i chłodzenia w stosunku do wentylacji, mogą zapewnić kolejne oszczędności energii na poziomie 15%.
- Pompy ciepła mają ogromny potencjał w zastępowaniu paliw kopalnych używanych do ogrzewania, a dzięki naturalnym czynnikom chłodniczym, takim jak propan, korzyści dla środowiska są jeszcze większe.
- Modernizacje istniejących produktów i systemów – podstawowa struktura fizyczna produktów wentylacyjnych może być użytkowana przez dziesięciolecia. Zamiast wymieniać całe jednostki, możemy zastąpić tylko elektronikę oraz ruchome części na ulepszone, nowsze komponenty. Dzięki temu możemy uzyskać bardziej energooszczędną pracę systemu, przy jednoczesnym minimalnym śladzie węglowym w procesie produkcyjnym tych urządzeń.
Na samym szczycie pozytywnych aspektów energetycznych, inteligentniejsze systemy klimatyzacji pomieszczeń również mają ogromny potencjał w zakresie poprawy zdrowia i produktywności osób spędzających czas w budynkach.
W czasach, gdy stoimy w obliczu ogromnych wyzwań klimatycznych i energetycznych, musimy zacząć od działań, które przyniosą największy efekt. Co prawda ograniczanie strat energii może nie trafić na pierwsze strony gazet i nie uzyskać takiego rozgłosu jak elektryfikacja naszej floty samochodowej lub poszukiwanie nowych, zrównoważonych źródeł energii. Jednak zmniejszenie strat energii nie będzie wymagało dziesięcioleci badań, zwiększenia produkcji czy inwestycji w infrastrukturę. Zamiast tego, obecnie dostępna technologia jest już doskonale sprawdzona i powszechnie dostępna. Ponadto każdy zaoszczędzony kilowat jest w rzeczywistości wart więcej, niż kilowat wyprodukowany, ponieważ nie mamy wtedy żadnych strat w produkcji czy dystrybucji energii.
Nasz wkład w poprawienie obecnej sytuacji klimatycznej jest jasny – dzięki naszym systemom możemy radykalnie i natychmiastowo zmniejszyć zużycie energii w budynkach, a różnica jest wyraźnie zauważalna. Ograniczenie strat energii zawsze przynosi korzyści i nie powinniśmy z tym zwlekać.
Autor: Andreas Örje Wellstam,
Dyrektor Generalny Swegon Group AB
